Телеграф უკრაინა
ანასტასია მოკრიკი
ვარიანტები მოცემულია, ოპტიმისტურიდან – პესიმისტურამდე.
18 მარტს, აშშ-ს პრეზიდენტი დონალდ ტრამპი დაელაპარაკება რუსეთის ლიდერ ვლადიმირ პუტინს. ეს მოვლენა დიდი ინტერესს იწვევს, განსაკუთრებით მისი უკრაინაზე პოტენციური გავლენიდან გამომდინარე.
„Телеграф“-ი ხელოვნურ ინტელექტს დაეკითხა – თუ როგორი შეიძლებოდა ყოფილიყო საუბრის შედეგები. Grok-ის ხელოვნურმა ინტელექტმა გამოკვეთა სამი სცენარი. თითოეული მათგანი განსხვავებულად აისახება უკრაინაზე.
Grok-ი – ესაა ჩატ-ბოტი ხელოვნური ინტელექტით, რომელიც შეიმუშავა მილიარდერ ილონ მასკის კომპანია xAI-მა. ის შეიქმნა მასკის ინიციატივით, კომპანია OpenAI-ის გავრცელებული ჩატ-ბოტის – ChatGPT-ის საპასუხოდ.
უნდა აღინიშნოს, რომ სცენარები, რომლებსაც ხელოვნური ინტელექტი გვთავაზობს, ვერ იქნება ზუსტი პროგნოზი იმისა, თუ რის შესახებ ისაუბრებს ორი ლიდერი. თუმცა საინტერესოა, როგორ მოდელირებას მოახდენს ხელოვნური ინტელექტი
ოპტიმისტური სცენარი
პუტინი და ტრამპი შეთანხმდებიან, რომ უკრაინაში ცეცხლი დაუყოვნებლივ უნდა შეწყდეს. ამერიკის პრეზიდენტი დაარწმუნებს კრემლის მეთაურს, რომ მან დაიწყოს სამშვიდობო მოლაპარაკება უკრაინისა და საერთაშორისო შუამავლების მონაწილეობით.
პუტინი, თავის მხრივ, დათანხმდება დათმობებს, რათა თავიდან აირიდოს ახალი სანქციები და გამოასწოროს რუსეთის საერთაშორისო იმიჯი.
შედეგი: ამ სცენარის მიხედვით, როგორც ხელოვნური ინტელქტი მიიჩნევს, უკრაინა მიიღებს შანსს, დაასტაბილუროს ვითარება ქვეყნის აღმოსავლეთში და ყურადღება გადაიტანოს ეკონომიკის აღდგენაზე. ცეცხლის შეწყვეტა წაადგება ტერიტორიული მთლიანობის საკითხის დიპლომატიური გადაწყვეტას. ამავე დროს, ეს დააჩქარებს უკრაინის ინტეგრაციას ევროკავშირსა და ნატოში.
ალბათობა: ოპტიმისტური სცენარის რეალიზაცია შესაძლებელია მხოლოდ მნიშვნელოვანი ორმხრივი კომპრომისების შედეგად. ახლა ის მეტად რთული განსახორციელებელია – იმ ღრმა უთანხმოების პირობებში, რომელიც აშშ-სა და რუსეთს შორის არსებობს უკრაინის პრობლემატიკაზე.
რეალისტური სცენარი
ხელოვნური ინტელექტი მიუთითებს, რომ ამ შემთხვევაში, საუბარია ცეცხლის ნაწილობრივ შეწყვეტაზე, ოღონდ მკაცრი პირობებით.
ტრამპი და პუტინი აღწევენ შეთანხმებას ცეცხლის ნაწილობრივ შეწყვეტაზე. მაგრამ ეს ბოლომდე არ აწყობს უკრაინას. მაგალითად რუსეთის ფედერაცია შეიძლება დაეთანმოს კონფლიქტის „გაყინვას“, მის კონტროლქვეშ არსებული ტერირორიების აღიარების ან ნატოში გაწევრიანებაზე უარის სანაცვლოდ.
ამერიკის პრეზიდენტმა შესაძლოა მხარი დაუჭიროს ამგვარ კომპრომისს და ასეთი სახით წარუდგინოს თავის ელექტორატს – „სამშვიდობო შეთანხმება“.
შედეგი: უკრაინა დგება რთული არჩევანის წინაშე, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს შიდა მღელვარება, მოლაპარაკების შედეგებით საზოგადოებრივი უკმაყოფილების ნიადაგზე. ცეცხლის ნაწილობრივი შეწყვეტა, იძლევა სულის მოთქმის საშუალებას, მაგრამ ის ვერ გადაწყვეტს საკვანძო პრობლემებს – მაგალითად ოკუპირებული ტერიტორიების სტატუსის საკითხს. ამან კი შესაძლოა გამოიწვიოს – მოლაპარაკებების გაჭიანურება და დესტაბილიზაცია.
ალბათობა: ეს სცენარი ყველაზე მეტად მოსალოდნელია თუ გავითვალისწინებთ ტრამპისა და პუტინის ინტერესებს. ლიდერები შეიძლება წავიდნენ ისეთ კომპრომისებზე, როცა ორივე შეინარჩუნებს სახეს. თუმცა ვერ იტყვი, რომ ეს სცენარი მომგებიანია უკრაინისთვის.
პესიმისტური სცენარი
დიალოგი ვერ მივა კონკრეტულ შეთანხმებამდე. ტრამპმა შეიძლება მოინდომოდ პუტინზე წნეხის განხორციელება, რუსეთი კი არ წავიდეს დათმობებზე. საპასუხოდ, დასაშვებია, რომ ტრამპმა გაამკაცროს სანქციები. მაგრამ ამ გზით, ვერ შეწყდება საომარი მოქმედებები უკრაინაში.
შედეგი: კონფლიქტი გრძელდება, მძიმდება ეკონომიკური და ჰუმანიტარული პრობლემები. საერთაშორისო მხარდაჭერა კლებულობს ხანგრძლივი კონფლიქტით გადაღლის გამო.
უკრაინა აგრძელებს ბრძოლას ტერიტორიული მთლიანობისთვის, ისე რომ ვერ აღწევს მნიშვნელოვან პროგრესს მოლაპარაკებებში.
ალბათობა: მესამე სცენარი რეალური იქნება თუ პუტინმა არ ისურვა კომპრომისებზე წასვლა, ხოლო ტრამპმა ვერ გამოძებნა რუსეთზე ზეგავლენის ბერკეტები.
დასკვნა: დონალდ ტრამპისა და ვლადიმირ პუტინის საუბარი, არსებითად აისახება უკრაინაზე. მისი შედეგები დამოკიდებული იქნება იმაზე, მოახერეხებენ თუ არა ლიდერები კომპრომისებზე წასვლას.